دعای عَشَرات از دعاهای معتبری که در بیشتر کتابهای دعای شیعه آمده است. این دعا را امام علی(ع) به امام حسین(ع) آموخت. خواندن آن در هر صبح و شام مخصوصا در عصر روز جمعه در روایات تاکید شده است.
دعا عشرات دربر دارنده مضامین اخلاقی و اعتقادی مانند اقرار به وحدانیت خدا، نبوت رسول اکرم(ص) و امامت حضرت علی(ع) است.
و شیخ عباس قمی در مفاتیح الجنان به نقل از شیخ طوسی نقل کرده است.
وجه نامگذاری این دعا به عشرات آن است که قسمتی از جملات پایانی آن ده بار باید تکرار شود.
امام باقر(ع) فرمودند: امیرالمومنین علی(ع) به امام حسین(ع) فرمود: فرزندم البته تقدیرات الهی در حق تو جاری خواهد شد به هر نحوهای که مصلحت او اقتضا کند، پس با من عهد کن که رازی را که با تو میگویم تا یکسال پس از شهادت من به هیچکس نگوئی، همانا من تو را خبری میدهم که اصل آن از خداوند متعال است و آن دعایی است که تو را تعلیم مینمایم تا هر صبح و شام بخوانی، و هزار هزار فرشته که هر یک را خداوند قدرت هزار هزار نویسنده عطا کرده به نوشتن ثواب آن پردازند، و خداوند هزار هزار فرشته را به طلب مغفرت تو برانگیزد که هر یک را نیروی هزار هزار استغفار کننده عطا فرماید، و در بهشت فردوس هزار هزار قصر برای تو بنا کند که در هر قصری هزار هزار خانه باشد، و همسایه جدت رسول خدا(ص) باشی و در دارالسلام برای تو خانهای قرار دهد که مجاور اهل خود باشی، و در بهشت عدن برای تو هزار شهر بنا فرماید و با تو از قبر نامهای محشور شود سخنگو، که به راستی و حق سخن گوید و اعلام دارد که بر صاحب من هیچ ترس و بیم و لغزش و عذابی نیست ... و آنگاه حضرت امام حسین(ع) عهد کرد که دعا را با همین شرایط پذیرا شود. سپس امیرالمومنین(ع) تاکید کرد: چون شهادت تو نزدیک شود این دعا را جز به خاندان و شیعیان و دوستان خود تعلیم مکن، که اگر چنین نکنی و به هر کسی بیاموزی همه نوع حاجت ـ حتی حوایج ناروا ـ به وسیله آن میخواهد و بر آورده شود.[۷]
مستحب است دعای عشرات، صبح یا شب خوانده شود. بهترین اوقات قرائت این دعا بعد از عصر روز جمعه است
دعای عشرات با تنزیه، حمد، اقرار به وحدانیت و بزرگی خدا و ذکر حوقله شروع میشود. با تنزیه خداوند به عبارتهای مختلف ادامه مییابد. سپس بر رسولان الهی درود میفرستد و حمد و سپاس نثار خداوندی میکند که پروردگار جهانیان است و بار دیگر خداوند تنزیه میشود.
در فراز بعد نعمت، خیر، برکت و عافیت خداوند یاد میشود و بر پیامبر(ص) و خاندان او درود فرستاده و از خدا درخواست میکند تا «نعمت و خیر و برکات و سلامتی را بر من، با نجات از آتش دوزخ تمام کن» و از خداوند میخواهد تا «شکرگزاری و سلامتی و فضل و کرامت خود را همواره تا زمانی که زنده هستم روزیام فرما.»
در فراز دیگر دعاکننده به وحدانیت خدا، نبوت حضرت محمد(ص) و معاد اقرار میکند. به حقانیت امامت علی(ع) و اولاد آن حضرت شهادت میدهد و میگوید: «بار الها! این شهادت را نزد خود برای من ثبت کن، تا آن را در روز قیامت بر زبانم جاری کنی درحالی که از من خشنود باشی، همانا تو بر آنچه میخواهی توانایی»
در ادامه، خداوند را با عبارات مختلفی حمد، و شکر میگوید مثل؛ «و تو را سپاس به میزان وزن آبهای دریا، و تو را سپاس به شماره برگ درختان، و تو را سپاس به عدد آنچه روی زمین است، و تو را سپاس به تعداد آنچه کتابت برشمرده و تو را سپاس به عدد آنچه دانشت آن را فراگرفته، و تو را سپاس به شماره آدمیان و پریان و حشرات و پرندگان و چهارپایان و درندگان.» و در پایان جملاتی آمده است که ده بار باید گفته شود و این جملات دلالت بر وحدانیت، زنده بودن و قدرت خداوند دارد.