اثر و خواص ذکر یونسیه

اثر ذکر یونسیه : لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الظالمین
________________________________________

314.ذکر حضرت یونس در شکم ماهى
و ذا النون اذ ذهب مغاضبا فظن ان لن نقدر علیه فنادى فى الظلمات ان لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الظالمین ، فاستجبنا له و نجیناه من الغم و کذلک ننجى المومنین .
(ذاالنون (یونس ) را (به یاد آور)، در آن هنگام که خشمگین (از میان قوم خود) رفت و چنین مى پنداشت که ما بر او تنگ نخواهیم گرفت (ولى هنگامى که در کام نهنگ فرو رفت ) در آن ظلمت ها (ى متراکم ) فریاد مى زد: خداوندا، جز تو معبودى نیست ، منزهى تو، همانا من از ستمکاران بودم . ما دعاى او را به اجابت رساندیم و از آن اندوه نجاتش بخشیدیم و همین گونه مؤ منان را نجات خواهیم داد.)

315.تسبیح حضرت یونس (ع )
در قرآن کریم آمده است : فلولا انه کان من المسبحین للبث فى بطنه الى یوم یبعثون (اگر او (یونس ) از تسبیح کنندگان نبود، تا روز قیامت در شکم ماهى مى ماند).
او در سایه تسبیح پروردگار مشغول عفو خاصش شد. تسبیح یونس این بود که مى گفت : لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الظالمین و در میان ظلمتهاى متراکم فریاد زد که : معبودى جز تو نیست ، منزهى تو، من از ظالمین و ستمکاران بودم .

316.سرگذشت حضرت یونس
1- حضرت یونس در میان قومش به دعوت و تبلیغ مشغول بود، ولى هر چه کوشش کرد، ارشادهاى او در دل آنها مؤ ثر نیفتاد، خشمگین شد و آن محل را ترک کرد و به سوى دریا رفت ، در آنجا بر کشتى سوار شد، در میان راه دریا متلاطم گشت ، چیزى نمانده بود که همه اهل کشتى غرق شوند. ناخداى کشتى گفت : من فکر مى کنم در میان شما بنده فرارى وجود دارد که باید به دریا افکنده شود، (و یا گفت کشتى زیاد سنگین است و باید یک نفر را به قید قرعه به دریا بیفکنیم ) به هر حال چند بار قرعه کشیدند و در هر بار به نام یونس در آمد. او فهمید در این کار سرى نهفته است و تسلیم حوادث شد. وقتى او را به دریا افکندند، نهنگ عظیمى او را در کام خود فرو برد و خدا او را به صورت اعجازآمیز زنده نگاه داشت .
2- سرانجام او متوجه شد ترک اولایى انجام داده ، به درگاه خدا روى آورد و به تقصیر خود اعتراف نمود، خدا نیز دعاى او را استجابت فرمود، از آن تنگنا نجاتش داد.

3- سرانجام به خاطر همین ترک اولى (خسته شدن از تبلیغ بین قوم خود) او را در فشار قرار دادیم . نهنگ عظیمى او را بلعید، فنادى فى الظلمات ان لا اله الا انت (و او (یونس ) در آن ظلمتهاى متراکم صدا زد: خداوندا، جز تو معبودى نیست ) سبحانک انى کنت من الظالمین (خداوندا، پاک و منزهى ، من از ستمکاران بودم ).
4- هم بر خویش ستم کردم و هم بر قوم خودم ، مى بایست بیش از این شداید و ناملایمات و سختى ها را پذیرا مى شدم . تن به همه شکنجه ها مى دادم ، و شاید آنها به راه آیند.

317.پندار یونس
از ابو جعفر امام باقر (ع ) آمده که در ذیل آیه و ذا النون اذ ذهب مغاضبا فرمود: غضب وى از اعمال مردمش بود.
فظن ان لن نقدر علیه یونس پنداشت خدا او را به خاطر غضبش عذاب نمى کند.

318.صاحب اولاد شد
مرحوم کلینى نقل مى کند: مردى خراسانى بین مکه و مدینه در زبده به امام صادق (ع ) برخورد و عرضه داشت : فدایت شوم ، من تاکنون فرزنددار نشده ام چه کنم ؟ آن حضرت فرمود: هرگاه به وطن برگشتى و خواستى به سوى همسرت روى ، آیه و ذاالنون اذ ذهب مغاضبا فظن ان لن نقدر علیه فنادى فى الظلمات ان لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الظالمین را تا سه آیه بخوان ، ان شاء الله فرزنددار خواهى شد.

319.اجابت دعا
امام صادق (ع ) فرمود: عجب دارم از کسى که غم زده است ، چطور این دعا را نمى خواند: لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الظالمین چرا که خدا به دنبال آن مى فرماید: فاستجبنا له و نجیناه من الغم و کذلک ننجى المؤ منین (ما او را پاسخ دادیم و از غم نجات دادیم و این گونه مؤ منان را نجات دهیم ).

320.نجات از بیمارى
پیامبر گرامى (ص ) فرمود: هر بیمار مسلمانى که این دعا را بخواند، اگر در آن بیمارى (بهبود نیافت ) و مرد، پاداش شهید به او داده مى شود و اگر بهبودى یافت ، خوب شده در حالى که تمام گناهانش آمرزیده شده است .
رسول خدا (ص ) فرمود: آیا به شما خبر دهم از دعایى که هر گاه گرفتارى و غم پیش آید آن دعا را بخوانید گشایش حاصل شود؟ اصحاب گفتند: آرى ، اى رسول خدا. آن حضرت فرمود: دعاى یونس که طعمه ماهى شد. لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الظالمین .

321.درس سرنوشت
جمله پرمعنى کذلک ننجى المومنین نشان مى دهد آنچه بر سر یونس آمد از گرفتارى و نجات یک حکم خصوصى نبود، بلکه با حفظ سلسله مراتب ، جنبه عمومى و همگانى دارد، بسیارى از حوادث غم انگیز و گرفتاریهاى سخت و مصیبت بار، مولود گناهان ما است ، تازیانه هایى است براى بیدار شدن ارواح خفته ، و یا کوره اى است براى تصفیه فلز جان آدمى ، هر گاه انسان در این موقع به همان سه نکته اى که یونس توجه کرد توجه پیدا کند، نجات و رهایى حتمى است :
1- توجه به حقیقت توحید و این که هیچ معبود و هیچ تکیه گاهى به جز الله نیست .
2- پاک شمردن و تنزیه خدا از هر عیب و نقص و ظلم و ستم و هر گونه گمان سوء درباره ذات پاک او.
3- اعتراف به گناه و تقصیر خویش .
حدیثى است در درالمنثور، از پیامبر اسلام (ص ) نقل شده است که فرمود: یکى از نامهاى خدا که هر کس او را با آن بخواند به اجابت مى رسد و هر گاه با آن چیزى را طلب نماید، به او مى دهد، دعاى یونس است . شخصى عرض کرد: اى رسول خدا، آیا او مخصوص یونس بود یا شامل جماعت مسلمانان نیز مى شود. فرمود: هم مربوط به یونس و هم همه مومنان ، هنگامى که خدا را به آن مى خوانند. آیا گفتار خداوند را در قرآن نشنیده اى و کذلک ننجى المومنین . این دلیل بر آن است که هر کس چنین دعایى کند، خداوند اجابت آن را تضمین فرموده است .

322.حقیقت ذکر در جان انسان
نیازى به تذکر ندارد که منظور، تنها خواندن الفاظ نیست ، بلکه پیاده شدن حقیقت آن در درون جان انسان است ، یعنى همراه با خواندن این الفاظ، تمامى وجود او با مفهوم آن هماهنگ گردد.
یادآورى این نکته نیز لازم است که مجازاتهاى الهى بر دو گونه است :
1- یکى از آن مجازات ها عذاب استیصال است ، یعنى مجازات نهایى که براى نابودى افراد غیر قابل اصلاح فرا مى رسد و هیچ دعایى در آن موقع سودمند نیست ؛ چرا که بعد از فرو نشستن توفان بلا، همان برنامه ها تکرار مى شود.
2- دیگر، مجازات هاى تنبیهى است که جنبه تربیتى دارد. در این موارد، به محض این که مجازات اثر خود را بخشید و طرف بیدار و متوجه شد، بلافاصله از میان مى رود و از اینجا است که روشن مى شود یکى از فلسفه هاى آفات و بلاها و حوادث ناگوار، همان بیدارسازى تربیت است .

323.فراغت حال براى ذکر و عبادت
از ابوبصیر نقل شده است که گفت : به امام صادق (ع ) عرضه داشتم : به چه علت خدا عذاب را از قوم یونس برداشت ، با این که تا بالاى سرشان آمد و بر سرشان سایه افکند و این معامله را با هیچ قومى دیگر نکرد؟
امام فرمود: براى این که در علم خداى تعالى این معنا بود که به زودى عذاب را از آنان برمى گرداند به خاطر این که توبه مى کنند و اگر این جریان را به اطلاع یونس نرساند، براى این بود که یونس فارغ براى عبادت او باشد و در شکم ماهى به مناجات بااو بپردازد و در عوض ، مستوجب ثواب و کرامت او گردد.

324.اذکار امام حسین (ع ) در دعاى عرفه
امام حسین (ع ) در دعاى عرفه این گونه زمزمه مى کند:
لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الظالمین جز تو خدایى نیست ، ذات تو منزه است و من از ستمکارانم .
لا اله الا انت سبحانک انى من المستغفرین جز تو خدایى نیست ، ذات تو منزه است و من از آمرزش خواهانم .
لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الموحدین جز تو خدایى نیست ، ذات تو منزه است و من از یکتا پرستانم .
لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الخائفین جز تو خدایى نیست ، ذات تو منزه است و من از هراسناکانم .
لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الوجلین جز تو خدایى نیست ، ذات تو منزه است و من از وحشت زدگانم .
لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الراجین جز تو خدایى نیست ، ذات تو منزه است و من از امیدوارانم .
لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الراغبین جز تو خدایى نیست ، ذات تو منزه است و من از مشتاقانم .
لا اله الا انت سبحانک انى کنت من المهلّلین جز تو خدایى نیست ، ذات تو منزه است و من از خدا گویانم .
لا اله الا انت سبحانک انى کنت من المسبحین جز تو خدایى نیست ، ذات تو منزه است و من تو را تسبیح گویانم .
لا اله الا انت سبحانک انى کنت من المکبرین جز تو خدایى نیست ، ذات تو منزه است و من تو را تکبیر گویانم .
لا اله الا انت سبحانک ربى و رب آبایى الاولین جز تو خدایى نیست ، ذات تو منزه است ، اى خداى من و پشینیان من .

325.مداومت در ذکر یونسیه
عالم بزرگوار حاج میرزا جواد ملکى تبریزى گوید: مداومت ذکر یونسیه در شبانه روز ترک نشود، هر چه زیادتر، اثرش هم زیادتر. اقل اقل آن چهار صد مرتبه است ، خیلى اثرها دیدم ، بنده هم تجربه کرده ام ، چند نفر هم مدعى تجربه اند.

326.ذکر یونسیه در کلام عارفان
مرحوم حاج میرزا جواد آقا ملکى تبریزى (ره ) مى نویسد: من استادى داشتم بزرگوار، عارف ،عامل و کامل (مراد او آخوند ملاحسینقلى همدانى است ) که نظیر او را ندیده ام ، از او درباره عملى که مجرب ، و در اصلاح قلب و تحصیل معارف مؤ ثر باشد، سؤ ال کردم .
ایشان در پاسخ فرمودند: براى این امر، هیچ کارى مانند مداومت بر یک سجده طولانى در هر شبانه روز یک مرتبه که در آن لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الظالمین گفته شود، نیست .

انسان این ذکر را بگوید، در حالى که خود را در زندان طبیعت زندانى و مقید به قید و بندهاى این اخلاق رذیله ببیند، و اقرار داشته باشد که ((خداوندا، تو مرا گرفتار این پستى ها نکردى ، و در حق من ظلم روا نداشتى ، و تنها من به خویشتن ستم کردم .)

327.توصیه بزرگان به ذکر یونسیه
بزرگان و اهل سلوک ، فواید و تاءثیرات زیادى براى ذکر یونسیه بیان کرده و بهره ها و برکات بسیارى از آن دیده اند.
مقصود از ذکر یونسه دعایى است که از قول یونس پیامبر - صلوات الله علیه - در آیه 88 از سوره مبارکه انبیاء آمده است و درباره مداومت بر آن براى رفع گرفتارى ها.

328.ذکر بعد از نماز مغرب و عشاء در شب جمعه
امام صادق (ع ) دعایى را از حضرت امام محمد باقر (ع ) و آن حضرت از امام زین العابدین (ع ) و آن حضرت از امام حسین بن على (ع ) و آن حضرت از امیرالمومنین (ع ) و آن حضرت از رسول خدا (ص ) و آن حضرت از جبرئیل - صلوات الله علیه - و جبرئیل هم از خداوند بزرگ ، گرفته است ، براى شفاى هر دردمند و گرفتارى نقل فرموده است .
آن دعا این است که در شب جمعه بعد از نماز مغرب و عشاء بگوید: لا اله الا سبحانک انى کنت من الظالمین (خدایا، جز تو خدایى نیست ، تو از همه بدیها و عیبها منزه و پاکیزه اى . من بودم که در حق خود ستم کردم )

329.تکرار ذکر در سجده اى طولانى
یکى از بزرگان - آیت الله امینى (ره ) - مى گوید: در شبانه روز یک سجده طولانى انجام بده و به مقدارى که حال دارى و با حضور قلب این ذکر را تکرار کن : لا اله الا انت سبحانک انى کنت من الظالمین . ادامه این سجده طولانى مجرب است و آثار خوبى را در بردارد.
از بعضى از سالکین نقل شده که در سجده چهار هزار مرتبه این ذکر را تکرار مى نموده است .